18 औं शताब्दीले अमेरिकी र फ्रान्सेली क्रान्तिहरू देख्यो, जुन मानसिक संकटको उत्पादन हो जुन आधुनिक दर्शन र वैज्ञानिक क्रान्तिबाट सुरु भयो, जसले धर्मनिरपेक्षता, ठूलो सहिष्णुता र समाजका विभिन्न तहहरूको नम्रीकरणमा वृद्धि भयो। नतिजाको नयाँ दृष्टिकोणले मानव जातिको नैतिक र बौद्धिक क्षमताहरूको सम्मान समावेश गर्दछ, जुन परम्परा र पूर्वाग्रहबाट माथि उठ्न सक्षम छ । मानवताले तर्कका सिद्धान्तहरू पालन गरेमा ऐतिहासिक प्रगति सम्भव छ भन्ने ज्ञानको केन्द्रीय विचार हुनेछ। र यो यो हो कि यदि भौतिक संसारलाई नियन्त्रित गर्ने नियमहरू पत्ता लगाउन सम्भव थियो भने, यो पनि सम्भव थियो कि सामाजिक संसारका नियमहरू पत्ता लगाउन, जसको साथ थप समृद्ध र न्यायको निर्माणमा योगदान पुर्याउँछ। विश्व।
समाजशास्त्रको विकासको लागि, प्रबुद्धतासँग सम्बन्धित प्रमुख विचारकहरू दार्शनिकहरू चार्ल्स लुइस डे सेकेन्डट, ब्यारोन डे मोन्टेस्क्यु (१६८९-१७५५) र जीन ज्याक रुसो (१६८९-१७५५) हुन्। 1712-1778)। वास्तवमा, त्यहाँ ती व्यक्तिहरू छन् जसले समाजशास्त्रीय विधिको उत्पत्तिलाई तिनीहरूमध्ये पहिलोलाई श्रेय दिन्छन्। यस मापदण्डको अनुसार, मोन्टेस्क्युको समाजशास्त्रीय दृष्टिकोण पहिलो पटक उनको रोमनहरूको महानता र तिनीहरूको पतनका कारणहरूमा विचारहरूमा देखा पर्नेछ, जहाँ उनी पुष्टि गर्छन्, यद्यपि इतिहास अराजक देखिन्छ र यसको उत्पादन। मौका, , केही कानुनको नतिजा होकि यो खोल्न सम्भव छ । यो विश्वास समाजको अन्तिम कारणको रूपमा देवत्वको विचारसँग विपरित हुनेछ, र यसको अर्थ होब्सियन सामाजिक विचारसँगको ब्रेक पनि हुनेछ, जसले तर्क गर्यो कि ऐतिहासिक आन्दोलन मानिसहरूको इच्छाको परिणाम हो, र त्यसैले पूर्णतया अप्रत्याशित। प्रबुद्ध दार्शनिकलाई दिन सकिने अर्को विशेषता र जसबाट आज सामाजिक विज्ञानले पिउने गर्दछ, त्यो हो आदर्श प्रकारको आविष्कार (जसलाई म्याक्स वेबरले पछि सिद्ध गर्नेछ)। यसरी, मोन्टेस्क्युले विचार गरे कि मानव दिमागले प्रथा, विशेषताहरू र सामाजिक घटनाहरूको बहुविधतालाई सामाजिक संगठनको प्रकार वा रूपहरूको सीमित श्रृंखलामा व्यवस्थित गर्न सक्छ, र यदि पर्याप्त र विस्तृत टाइपोलोजी स्थापना भयो भने, विशेष केसहरू समायोजन हुनेछन्। एक-अर्कालाई। उसलाई, मानव ब्रह्माण्डलाई प्राकृतिक रूपमा बुझ्ने बनाउँदै। (जिनर, 1987: 324)। यद्यपि, वेबरले पछि महसुस गरेझैं, टाइपोलोजीहरूले ध्यानमा राख्नुपर्दछ कि सामाजिक संस्थाहरू परिवर्तन भइरहेका छन् र आदर्श प्रकारभन्दा बाहिर जाने धेरै सूक्ष्मताहरू प्राप्त गर्छन्; अन्यथा, एकले समाजशास्त्रीय न्यूनीकरणवाद लाग्न सक्छ जसमा यसको अध्ययनलाई सहज बनाउन संसारलाई विकृत बनाउन समावेश छ।
यो पनि हेर्नुहोस्: मूर्ख र न्याय टैरोपरिणामस्वरूप, मोन्टेस्क्युसँग यो विचार उत्पन्न हुनेछ कि यो पूरा गर्न सम्भव छैन वा वांछनीय छैन। सामाजिक सिद्धान्त बिनाको राजनीतिक सिद्धान्तअघिल्लो। फ्रान्सेली दार्शनिकले कानूनको सृष्टिमा प्राकृतिक कानूनको महत्त्वलाई सापेक्षिकता दिन्छन्, र तर्क गर्छन् कि यी भौतिक र सामाजिक घटनाहरूको बहुविध अन्तरसम्बन्धको परिणाम हुन्। यद्यपि उहाँ सबै पुरुषहरूको लागि साझा कारणमा विश्वास गर्नुहुन्छ, उहाँले जलवायु, विश्वास र सामाजिक संस्थाहरू जस्ता कारकहरूलाई पर्याप्त महत्त्व दिनुहुनेछ, कारकहरू जसले प्रवर्द्धन गर्ने उद्देश्यले कानूनमा परिमार्जन गर्न सक्छ। अन्तर्निहित विचार यो हो कि मानव प्रकृति स्थिर छैन, र यसको भिन्नताहरू सामाजिक वातावरणसँग सम्बन्धित छन् जसमा यो फ्रेम गरिएको छ (जसलाई समाजशास्त्रीहरूले संस्कृति र सामाजिक संरचना भन्छन्)। तसर्थ, प्रत्येक राजनीतिक व्यवस्थालाई दिइएको समाजसँग अनुरूपको रूपमा विश्लेषण गर्दछ । यसरी मोन्टेस्क्युले न्यायोचित कानुनी संसार सिर्जना गर्ने सम्भावनाको बारेमा शंकास्पद हुनेछन्, एकातिर iusnaturalism को धर्मशास्त्रीय चरित्रको आलोचना गर्दै र अर्कोतिर, केही प्रबुद्ध विद्यालयहरूको अन्धा निर्धारणवाद। यसरी, उसले शक्तिको विभाजन मा आधारित सिद्धान्तको वकालत गर्नेछ जसमा कुलीन गणतन्त्रदेखि लोकप्रिय लोकतन्त्रसम्म कुनै पनि कुराको लागि ठाउँ हुनेछ, उनको चिन्ताको स्रोत यस्तो सरकार कस्तो हुनुपर्छ भन्ने हो। स्वतन्त्रता सुनिश्चित गर्न संगठित। अब, यस स्वतन्त्रतालाई यसरी मान्नको लागि, सामाजिक विभाजनको अस्तित्व आवश्यक थियो। छअर्को शब्दमा भन्नुपर्दा, Montesquieu ले सामाजिक भिन्नताहरूलाई अपरिहार्य मात्र नभएर आवश्यक रूपमा बुझे , किनकि तनावको पूर्ण अनुपस्थितिले स्वतन्त्रताको अभावलाई जनाउँछ, किनभने त्यहाँ सम्भावित संवाद वा छलफल छैन।
यसरीबाट, मोन्टेस्क्युले सामाजिक संरचनामा बाँडफाँड भएको शक्तिको कल्पना गर्छन्, त्यसैले नैतिकताको उनको आलोचना मानिसहरूको सद्गुणमा आधारित छ ताकि सामाजिक संगठन बिग्रन नपरोस् र कठिनाइ र प्रभुत्वमा जान्छ। एक माथि अर्को को। आफ्नो Persian Letters मा, उनले स्वतन्त्रता र सामाजिक व्यवस्था राजनीतिक संस्थाहरूमा निर्भर हुन सक्दैन भन्ने विचार व्यक्त गर्नेछन्। स्वतन्त्रता एक बोझ हो, र व्यक्तिले अहंकार र हेडोनिज्मको अधीनमा नपरिकन यसको ख्याल गर्नुपर्छ।
यो पनि हेर्नुहोस्: वृष राशिको लागि चन्द्रमा चिन्ह के हो?यदि मोन्टेस्क्युलाई मानव पूर्णता र त्यस समयमा प्रचलित प्रगतिको विचारमा थोरै विश्वास छ भने, यो कुनै छैन। आफ्नो काममा सभ्यताको इतिहासको सन्दर्भमा तर्कवादी आशावादलाई ठाडै अस्वीकार गर्दै , रुसो एक कदम अगाडी बढ्नेछन्, र विज्ञानमा प्रवचन मा उनले दुई प्रकारको प्रगतिलाई छुट्याएका छन्। एकातिर प्राविधिक र भौतिक प्रगति, अर्कोतिर नैतिक र सांस्कृतिक प्रगति, जुन उहाँको विचारमा पूर्वको सन्दर्भमा स्पष्ट रूपमा बाहिर हुनेछ। (एउटा प्रश्न जुन आज पनि वातावरणको बारेमा बहसहरूमा उठाइन्छ, उदाहरणका लागि)। त्यसैले रुसोले आलोचना गर्छन् विश्वकोशकारहरूको चिसो र तर्कवादी भावना , एक प्रतिक्रिया जुन भावनात्मक भए पनि, तर्कहीन भनेर बुझ्नु हुँदैन। जेनेभानले मानवको सट्टा शक्तिको दाबी गरे, तर उनले त्यसो गरे मानव कार्यको स्वैच्छिक घटकमा विशेष जोड दिएर, र तर्कवादी र अमूर्त योजनाहरूमा होइन। रुसोको स्वैच्छिकता यो विचारमा आधारित छ कि मानव सम्भावित रूपमा तर्कसंगत हुन सक्छ, तर तिनीहरूको विकास केवल समाजको कारणले हुन्छ। यो सामाजिक मानदण्ड हो जसले मानसिक र प्राविधिक प्रगति मात्र होइन, नैतिकता पनि निर्धारण गर्दछ। मानिसको प्रकृति समाजमा निर्भर गर्दछ र अर्को तरिकामा होइन, किनकि मानिस, प्रकृतिको अवस्थामा, मुख्यतया अनैतिक हुन्छ, न त राम्रो न त कडा अर्थमा खराब हुन्छ । (जिनर, 1987: 341)। तसर्थ दार्शनिकहरूले शिक्षामा जोड दिँदै त्यसबेलाको अस्तित्वले मात्र मानिसलाई भ्रष्ट बनाएको तर्क गर्छन्।
समाजले मानिसलाई आमूल परिवर्तन गर्छ भन्ने धारणा विभिन्न युगका समाजवादी र सिन्डिकलिस्टहरूको साहित्यमा रहनेछ, तर यो ध्यान दिन रोचक छ कि रुसो उन्मूलनवादी परम्पराको हिस्सा हुनेछैनन्। उसको लागि, समाजको विकास भएको पहिलो चरणहरूले कुनै फिर्ता नहुने प्रक्रियालाई चिन्हित गर्यो, र निजी सम्पत्तिको परिणामस्वरूप उत्पन्न भएको असमानता र सञ्चयको रूपमा देखा पर्यो।सम्पत्ति अपरिवर्तनीय थियो । तसर्थ, यस्तो परिस्थितिमा राम्रो राजनीतिक संगठन स्थापना गरेर सुधार गर्ने प्रयास मात्र गर्न सकिन्छ। र यो हो कि जब रुसोले मानिसको भ्रष्टाचारको श्रेय समाजलाई दिन्छ, उसले आर्थिक उदारवादको आलोचनाको लागि बाटो खोल्छ। उहाँ स्वार्थ व्यक्तिको मुख्य इन्जिन हो भन्ने दृष्टिकोणको विरुद्धमा राखिएको थियो, जसले आफ्नो फाइदा अधिकतम बनाउन मात्र कार्य गर्दछ। यद्यपि रुसोले यस्तो अहंकारपूर्ण ड्राइभको अस्तित्वलाई स्वीकार गर्दछ, उसले आफ्नो दर्शनको केन्द्रीय बिन्दु सहानुभूति र सहानुभूति को क्षमता बनाउँदै अरूप्रति दयाको भावनासँगै आत्म-प्रेमलाई बढी महत्त्व दिन्छ। 3>
उदारवादी भावनाको शीतलताको रुसोको आलोचना प्रबुद्धता विरोधी रूढ़िवादी आलोचनामा पनि उपस्थित छ, स्पष्ट आधुनिकता विरोधी भावना जसले चित्रणको उदारवादको उल्टो प्रतिनिधित्व गर्दछ । सबैभन्दा चरम रूप लुइस डे बोनाल्ड (1754-1840) र जोसेफ डे माइस्ट्रे (1753-1821) द्वारा प्रतिनिधित्व गरिएको फ्रान्सेली क्याथोलिक प्रतिक्रान्तिकारी दर्शन थियो, जसले मध्य युगमा शासन गरेको शान्ति र सद्भावमा फिर्ताको घोषणा गर्न गए। क्रान्तिकारी परिवर्तनहरूको लागि प्रचलित सामाजिक विकारको श्रेय दिँदै र प्रबुद्धताका पक्षहरूलाई सकारात्मक मूल्य प्रदान गर्दैतर्कहीन मानिन्छ। यसरी, परम्परा, कल्पना, भावना वा धर्म सामाजिक जीवनका आवश्यक पक्षहरू हुनेछन् , र फ्रान्सेली क्रान्ति र औद्योगिक क्रान्ति दुवैले ध्वस्त हुने सामाजिक व्यवस्थाका लागि आधारभूत हुनेछन्। यो आधार समाजशास्त्रको पहिलो सिद्धान्तकारहरूको केन्द्रीय विषयवस्तुहरू मध्ये एक बन्नेछ, र शास्त्रीय समाजशास्त्रीय सिद्धान्तको विकासको लागि आधार प्रदान गर्नेछ। समाजलाई व्यक्तिहरूको सङ्ख्या भन्दा बढि कुराको रूपमा मान्न थाल्छ, आफ्नै कानूनद्वारा शासित र जसका घटकहरूले उपयोगिताको मापदण्डमा प्रतिक्रिया दिए। समाजले समाजीकरण प्रक्रिया मार्फत व्यक्तिहरू सिर्जना गर्यो, त्यसैले यो यो थियो र व्यक्तिहरू होइन, विश्लेषणको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण एकाइ, र यो कार्यहरू, पदहरू, सम्बन्धहरू, संरचनाहरू र संस्थाहरू मिलेर बनेको थियो जुन अस्तित्वमा थिएन। सम्पूर्ण प्रणालीलाई अस्थिर नगरी परिमार्जन गर्न सम्भव थियो। हामी यहाँ संरचनात्मक कार्यवादको रूपमा चिनिने जसको सामाजिक परिवर्तनको अवधारणा अत्यन्त रूढिवादी छ, त्यसका सम्पादक तत्वहरूलाई पहिचान गर्नेछौं।
ज्ञानको युगबाट विरासतमा आएको वैज्ञानिकता, साथै उत्पन्न हुने नयाँ समस्याहरूको लागि लेखाजोखा गर्न आवश्यक छ। आधुनिक संसारबाट, मानव जातिको वस्तुगत अध्ययन सम्भव छ कि छैन भनेर विचार गर्दै, मानव समूहहरूको अध्ययनलाई विशेषाधिकार प्राप्त भयो। त्यसैले यद्यपिसमाजशास्त्रीय विचारका संकेतहरू प्रमाणित गर्न एरिस्टोटलमा फर्कन सम्भव छ, यो स्वीकार गर्न सकिन्छ कि यस अनुशासनको जन्म तब भएको थियो जब लेखकहरूको एक श्रृंखलाले सामाजिक वास्तविकताको व्यवस्थित र प्रायोगिक अध्ययनको प्रस्ताव राख्यो , जसमध्ये हामी मोन्टेस्क्यु, सेन्ट-सिमोन, प्रौधन, स्टुअर्ट मिल, भोनस्टेन, कोम्टे वा मार्क्स (जिनर, 1987: 587) लाई हाइलाइट गर्न सक्छौं। समाजशास्त्रीय विज्ञानको गर्भावस्था समस्याहरूबाट मुक्त थिएन, त्यसैले धेरै पटक अवैज्ञानिक मात्र होइन तर वैज्ञानिक विरोधीको रूपमा पनि सूचीबद्ध गरियो। यो निश्चितता को डिग्री को कारण हो जस संग यो अध्ययन को एक जटिल वस्तु को विश्लेषण गर्न सम्भव छ। अब, निस्सन्देह, हाम्रो मानव अवस्थाको सामाजिक आयामलाई हाइलाइट गर्न आफ्नो प्रयासहरू समर्पित गर्ने सबै समाजशास्त्रीहरूको कामको लागि धन्यवाद, हामी दृढतापूर्वक पुष्टि गर्न सक्छौं कि आज हामीसँग आफू र हाम्रो वातावरण दुवैको धेरै ज्ञान छ। हामी स्वाभाविक रूपमा डुबेका छौं, जसले गर्दा सम्भवतः एक दिन, एक अधिक न्यायपूर्ण सामाजिक संस्थाको संविधान सम्भव छ।> तपाईंले श्रेणी अन्य मा जान सक्नुहुन्छ।
