“গণতন্ত্ৰ” শব্দটোৱে বৰ্তমান এনে এক ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাৰ সংজ্ঞা দিয়ে যাৰ সাৰ্বভৌমত্ব জনসাধাৰণৰ মাজত নিহিত হৈ থাকে, যিয়ে প্ৰত্যক্ষভাৱে বা নিজৰ প্ৰতিনিধিৰ জৰিয়তে ক্ষমতা প্ৰয়োগ কৰে[1]। কিন্তু এই আৰ্হিত উপনীত হ’বলৈ হ’লে বিভিন্ন ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাৰ চৰকাৰৰ ৰূপসমূহ অলপ অলপকৈ বিকশিত হ’বলগীয়া হৈছিল, ইয়াৰ উৎপত্তি প্ৰাচীন গ্ৰীচৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল, বিশেষকৈ এথেন্সৰ পৰা, যিটোক গোটেই শতিকাজুৰি গণতন্ত্ৰৰ দোলনা<2 হিচাপে সাৰ্বজনীনভাৱে জনাজাত>.
গ্ৰীক গণতন্ত্ৰ পলিছ ৰ সৈতে প্ৰত্যক্ষভাৱে জড়িত আছিল, অৰ্থাৎ এটা নিৰ্দিষ্ট ভৌতিক স্থানত বাস কৰা আৰু একে আইনৰ দ্বাৰা পৰিচালিত নাগৰিকৰ সম্প্ৰদায়। এই নাগৰিক সম্প্ৰদায়ে ৰাজনীতিক এক সামূহিক কাৰ্য্যকলাপ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছিল যাৰ ফলত তেওঁলোকে ধাৰাবাহিক প্ৰতিষ্ঠানৰ জৰিয়তে সমাজৰ ভাগ্য নিৰ্ণয় কৰিব পাৰিছিল। ৰাজনীতি মানুহক উদ্দেশ্যি কৰা হৈছিল, যিয়ে ৰাষ্ট্ৰ আৰু ইয়াৰ উন্নয়নক বজাই ৰাখিবলৈ অনুমতি দিছিল[2]।
প্ৰাচীন গ্ৰীচে জনা চৰকাৰৰ ৰূপবোৰৰ কথা ক'বলৈ গ'লে তিনিটাকৈ থিয় দিছিল: ৰাজতন্ত্ৰ, চৰকাৰৰ... অভিজাত আৰু গণতন্ত্ৰ। ৰাজতন্ত্ৰই ৰাষ্ট্ৰৰ সকলো ক্ষমতা আৰু চৰকাৰ একক মানুহ ৰজা বা basileus ৰ হাতত গোটাই লৈছিল, আনহাতে অভিজাত শ্ৰেণীৰ চৰকাৰে সাধাৰণতে তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ প্ৰতিপত্তিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কেইজনমানৰ হাতত এৰি দিছিল বংশ আৰু ধন। এই দুটা ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাই স্তৰীয় সমাজ বজাই ৰাখিছিল[3]। যদিওগ্ৰীক বিশ্বৰ এইবোৰেই আছিল প্ৰথম চৰকাৰৰ ৰূপ, কিছুমান পলিছত এই ব্যৱস্থাবোৰ সংকটৰ সন্মুখীন হৈছিল, তাৰ ঠাইত সমান ( hómoioi )ৰ মাজত চুক্তি হৈছিল। একে সময়তে মহান বংশবোৰ খণ্ডিত হৈ পৰিল, পাৰমাণৱিক পৰিয়ালৰ গঠনক অগ্ৰাধিকাৰ দিলে, যিটো প্ৰক্ৰিয়াৰ লগত ভূখণ্ডৰ এটা সংগঠনো চলিছিল। এইদৰে চহৰখনৰ সম্পূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন ঘটিছিল, যাৰ চূড়ান্ত ফল আছিল হুবহু গণতন্ত্ৰৰ উত্থান, যাৰ জন্ম হৈছিল এথেন্স চহৰত[4]।
এথেন্সৰ গণতন্ত্ৰৰ মূল নীতি আছিল আইন আৰু... ন্যায়, যিয়ে এনে এখন সমাজৰ বিকাশৰ অনুমতি দিছিল যিখন সমাজ, আমি তলত দেখাৰ দৰে, কোনোবাই ভবাৰ দৰে সমতাবাদী নাছিল । ই এটা পথ প্ৰদৰ্শক নীতি হিচাপে isonomía আলোকপাত কৰিছিল, যাক নাগৰিকে আইনৰ আগত থকা অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্যৰ সমতা আৰু ৰাষ্ট্ৰ আৰু ক্ষমতাত ৰাজনৈতিক অংশগ্ৰহণ, eleuthería বা স্বাধীনতা হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰিছিল। জন্মৰ সমতাক সংজ্ঞায়িত কৰা isogoría , নাগৰিকসকলৰ বাক স্বাধীনতা আৰু koinonia<5 ৰ দ্বাৰা গঠিত> , যিটো সম্প্ৰদায়ে সাধাৰণ মংগলৰ সন্ধানত পাৰস্পৰিকভাৱে সহযোগিতা কৰে[5].
এথেন্সৰ গণতন্ত্ৰক এথেন্সৰ বাসিন্দাসকলে অতি তীব্ৰভাৱে জীৱন নিৰ্বাহ কৰিছিল, যিসকলে ৰাজহুৱা ক্ষেত্ৰত অংশগ্ৰহণক আটাইতকৈ উচ্চ আৰু... মানুহৰ বাবে উচ্চবৰ্ণৰ ;এটা উৎসাহ যিটো তেওঁলোকৰ চহৰৰ চৰকাৰত অংশগ্ৰহণ কৰিব পৰা নাগৰিকৰ কম অনুপাতৰ সৈতে বিপৰীতমুখী আছিল। এইদৰে আমি দেখিবলৈ পাওঁ যে গ্ৰীক বিশ্বৰ গণতন্ত্ৰ আছিল এক একচেটিয়া আৰু অতি নিষিদ্ধ চৰিত্ৰৰ ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থা, য’ত কেৱল এথেন্সত জন্মগ্ৰহণ কৰা প্ৰাপ্তবয়স্ক পুৰুষসকলেহে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল, যিহেতু তেওঁলোককহে আইনী নাগৰিক বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। নিঃসন্দেহে আজিৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা চালে আমি বিবেচনা কৰিম যে এথেন্সৰ ব্যৱস্থাটো যথেষ্ট "অগণতান্ত্ৰিক" আছিল, কিয়নো ই ৰাজনৈতিক জীৱনত অংশগ্ৰহণক নিৰ্বাচিত কেইজনমানৰ মাজত সীমাবদ্ধ কৰি ৰাখিছিল, একে সময়তে মহিলাসকলক এই অধিকাৰ অস্বীকাৰ কৰিছিল, যিসকলে চহৰখনত জন্ম লোৱা নাছিল। , আৰু দাস (যিসকলৰ অস্তিত্বই ইতিমধ্যে সমগ্ৰ ব্যৱস্থাটোক সন্দেহৰ আৱৰ্তত পেলাব)।
ছলনৰ সংস্কাৰ
আমি জানো যে এথেন্সত, খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ষষ্ঠ শতিকাৰ সমগ্ৰ সময়ছোৱাত, চহৰ-ৰাষ্ট্ৰৰ গঠন (বা পলিছ ) ৰাজনৈতিক স্বাধীনতা আৰু তেওঁলোকে লাভ কৰা ভাল অৰ্থনৈতিক পৰিস্থিতিৰ বাবে ধন্যবাদ। এই সময়ছোৱাত এথেন্সত আৰ্কনসকলে শাসন কৰিছিল, যিসকল অভিজাত শ্ৰেণীৰ মূল পৰিয়ালৰ বংশৰ মাজৰ পৰা নিৰ্বাচিত কৰা দণ্ডাধীশ আছিল। এই বিশিষ্ট ব্যক্তিসকলে (বা ইউপেট্ৰিড ) শাসকীয় অভিজাত শ্ৰেণী আৰু মাটিৰ মালিক গঠন কৰিছিল যিসকলৰ অধিকাংশ অৰ্থনৈতিক সম্পদৰ মালিক আছিল, যাৰ ফলত সামাজিক উত্তেজনা আৰু ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকলৰ দৰিদ্ৰতা সৃষ্টি হৈছিল। এই পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হৈ এথেন্সঅভ্যুত্থান, অত্যাচাৰ আৰু বিভিন্ন আইনী সংস্কাৰৰ সময় ভোগ কৰিছিল। এইদৰে এই সিদ্ধান্তত উপনীত হ’ব পাৰি যে এথেন্সত গণতন্ত্ৰ স্বতঃস্ফূৰ্তভাৱে উদ্ভৱ হোৱা নাছিল, বৰঞ্চ ই এক দীৰ্ঘস্থায়ী প্ৰক্ৰিয়াৰ ফল আছিল যাৰ ফলত সামাজিক, ৰাজনৈতিক আৰু অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তন ঘটিছিল বাৰে বাৰে জনসাধাৰণে বাৰে বাৰে বিৰুদ্ধে থিয় দিয়াৰ পিছত কৰা বিজয়ৰ ফলত এই জটিল আৰ্থ-ৰাজনৈতিক কাঠামোত আমি এথেন্সৰ অন্যতম মূল সংস্কাৰক ছলনক বিচাৰি পাওঁ। ইয়াৰ বিভিন্ন সংস্কাৰৰ ফলত (৫৯৪ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব) জনসাধাৰণে ভূমিৰ মালিকীস্বত্ব লাভ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে, একে সময়তে প্ৰথম ৰাজনৈতিক অধিকাৰ লাভ কৰে[7]। ইয়াৰ উপৰিও ছ’লনে নাগৰিকসকলক তেওঁলোকৰ আয় আৰু সম্পত্তিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি চাৰিটা ভিন্ন গোটত ভাগ কৰিছিল। ইয়াৰ উপৰিও তেওঁ এথেন্সৰ অতি বঞ্চিত খণ্ডৰ অসংখ্য ঋণ বাতিল কৰিছিল, যাৰ ফলত বিত্তীয় আৰু ন্যায়িক হেঁচা হ্ৰাস পাইছিল যাৰ ফলত ঋণৰ দাসত্ব বিলুপ্ত কৰিব পৰা গৈছিল। এইদৰে আৰু তেতিয়াৰ পৰাই এথেন্সত নাগৰিক চেতনাৰ সৃষ্টি হয়, যিয়ে অতীতৰ অভিজাত শাসনৰ ভিত্তি হিচাপে পৰিগণিত ইউপেট্ৰিড ৰ পূৰ্বৰ গোটসমূহৰ বিৰুদ্ধে পলিছৰ মৰ্যাদা শক্তিশালী কৰি তুলিলে।
ছলন তেওঁ চহৰখনত অত্যাচাৰৰ পুনৰাবৃত্তি ৰোধ কৰিবলৈও চেষ্টা কৰিছিল, গতিকে তেওঁ সিদ্ধান্ত লয় যে নাগৰিকে অংশগ্ৰহণ কৰিব পৰাকৈ কেইবাটাও ৰাজনৈতিক সংস্থা ৰ মাজত ক্ষমতা বিভাজন কৰিব। তেতিয়াৰ পৰাই...চহৰ চৰকাৰলৈ নিৰ্বাচিত হোৱাৰ মূল মাপকাঠী আছিল ধন আৰু পৰিয়ালৰ উৎপত্তি নহয় যদিও ছলনে নিম্ন শ্ৰেণীৰ সদস্যসকলকো একত্ৰিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। এই সংস্কাৰৰ অৰ্থ আছিল যে পলিছৰ দণ্ডাধীশসকলে তেওঁলোকৰ পৰিচালনাৰ হিচাপ নাগৰিকৰ বিধানসভাক ( ekklesia ) দিব লাগিছিল, যিসকলেও এই প্ৰতিষ্ঠানত সম্পূৰ্ণৰূপে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। একেদৰে কাউন্সিল বা boulé স্থাপন কৰা হৈছিল, চাৰিশ পুৰুষৰ এটা নিষিদ্ধ গোট (প্ৰতিটো লোকপিয়ল গোটৰ পৰা এশজন) আৰু Areopagus , যিয়ে আদালত হিচাপে কাম কৰিছিল আৰু মূলক একত্ৰিত কৰিছিল এথেন্সৰ অভিজাতসকল।[8]। ছলনে বিশ বছৰৰ ওপৰৰ পুৰুষ এথেন্সবাসীকো সম্পূৰ্ণ নাগৰিকত্ব প্ৰদান কৰিছিল, যিয়ে ভৱিষ্যতৰ গণতন্ত্ৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ অন্যতম ভেটি স্থাপন কৰিছিল যদিও ইয়াক এতিয়াও তেনেকুৱা বুলি গণ্য কৰিব পৰা নগ’ল। কাৰণ ছলনে ইউনমি ৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি অলিগাৰ্চিক ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাৰ ৰক্ষা কৰি থাকিল, অৰ্থাৎ ভাল ব্যৱস্থা, যোগ্যতা, ধন আৰু ন্যায়ৰ ধ্ৰুপদী অভিজাত ধাৰণা বজাই ৰাখি[9]। মুঠতে আমি ছ’লনত এজন সংস্কাৰক দেখিবলৈ পাওঁ যিজন নিজৰ সময়ত অতি উন্নত আছিল যিয়ে আজি আমি যিকোনো ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাত অপৰিহাৰ্য বুলি ভবা বিভিন্ন উপাদানৰ ৰূপৰেখা দাঙি ধৰিছিল: ক্ষমতাৰ বিভাজন আৰু একেটা ৰ নিয়ন্ত্ৰণ ব্যৱস্থা।
See_also: এছ অৱ কাপছ আৰু কুইন অৱ ৱাণ্ডছছলনৰ শাসনৰ পিছত এথেন্সত অৰাজকতাৰ সময় আৰু আন এটা সময়ৰ...অত্যাচাৰ, পিচিষ্ট্ৰাটাছ আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালৰ শাসনত, যদিও আলকমেঅ'নিড পৰিয়াল আৰু ডেলফি আৰু স্পাৰ্টাৰ বাসিন্দাসকলৰ মাজত মিত্ৰতাৰ পিছত তেওঁলোক পৰাজিত হয়। শেষত অভিজাত ক্লেইষ্টেনিছেই ক্ষমতা দখল কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল, যিহেতু তেওঁৰ এথেন্সৰ জনসংখ্যাৰ এক বৃহৎ অংশৰ সমৰ্থন আছিল। ক্লেইষ্টিনেছে জনসাধাৰণক নতুন ৰাজনৈতিক অধিকাৰ প্ৰদান কৰি ছলনে আৰম্ভ কৰা পথটো আগবঢ়াই নিলে। তেওঁ এথেন্সৰ চাৰিটা প্ৰাচীন জনগোষ্ঠীৰ ঠাইত (যথেষ্ট কৃত্ৰিমভাৱে) দহটা নতুন জনগোষ্ঠীও স্থাপন কৰিছিল, যিবোৰ কেৱল জন্মস্থানৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি নহয়, বাসস্থানৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি[10], যিবোৰ নতুন নিৰ্বাচনী সমষ্টিত পৰিণত হৈছিল। এই নতুন বিভাজনৰ দ্বাৰা তেওঁ পূৰ্বতে থকা সকলো জন্মৰ বিশেষাধিকাৰ আঁতৰাই পেলালে আৰু নতুন পাঁচশ পৰিষদক এই জনগোষ্ঠীসমূহত নিজৰ সদস্য বিচাৰি উলিয়াবলৈ অনুমতি দিলে[11]। ক্লেইষ্টিনেছে আটিকা (এথেন্স আৰু ইয়াৰ ভূখণ্ড) সকলোকে সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ ক্ষেত্ৰত জড়িত কৰিবলৈ সক্ষম হয়, কাউন্সিল অৱ ফাইভ হাণ্ড্ৰেড, বিধানসভা আৰু ন্যায়ালয়ৰ জৰিয়তে ৰাজনীতিত সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰাৰ লগতে গ্ৰাম্য জনসংখ্যা আৰু কিছু অংশৰ মাজৰ সংযোগ দুৰ্বল কৰি তুলিলে অভিজাত শ্ৰেণী[12]। এই নতুন পৰিস্থিতিটোক isegoría (বাক্যৰ সমতা) বুলি কোৱা হৈছিল কাৰণ সেই সময়ত “গণতন্ত্ৰ” শব্দটোৰ কৃষকৰ চৰকাৰৰ সৈতে জড়িত এটা অপমানজনক অৰ্থ আছিল।বা demoi .
ক্লেইষ্টেনিছে প্ৰৱৰ্তন কৰা আন এটা আকৰ্ষণীয় পদক্ষেপও থিয় দিছে: বৰ্জনবাদ [13], যিটো হৈছে চহৰৰ পৰা বহিষ্কাৰ আৰু নিৰ্বাসিত কৰি দহ বছৰৰ বাবে ক ৰাজনৈতিক নেতাক অজনপ্ৰিয় বুলি গণ্য কৰা হয়। বঞ্চনাৰ উদ্দেশ্য আছিল বিভিন্ন নেতাৰ মাজত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতাই চহৰৰ স্থিতিশীলতা বিপন্ন কৰিব পৰা সংঘাতৰ সৃষ্টি হোৱাত বাধা দিয়া, লগতে তেওঁলোকে অত্যধিক ক্ষমতা জমা কৰাত বাধা দিয়া[14]।
চিত্ৰ ১ আৰু ২. নিৰ্বাসিত ৰাজনীতিবিদৰ নাম থকা অষ্ট্ৰাকাৰ খণ্ড। এথেন্সৰ আগোৰা সংগ্ৰহালয়। লেখকৰ ফটো।
ছলন আৰু ক্লেইষ্টেনিছৰ ব্যৱস্থাসমূহ পিছৰ সময়ছোৱাত গ্ৰহণ কৰা ব্যৱস্থাসমূহৰ দৰে গণতান্ত্ৰিক নাছিল, কিন্তু এই নতুন ৰাজনৈতিক শাসন ব্যৱস্থাৰ বিকাশৰ বাবে এইবোৰে এটা ভাল ভিত্তি গঠন কৰিছিল <২>। ঘূৰ্ণনীয় প্ৰকৃতি আৰু সদস্যসকলক পুনৰ নিৰ্বাচনৰ অনুমতি দিয়াৰ কঠোৰ নিষেধাজ্ঞাৰ সৈতে পাঁচশ পৰিষদ গঠনে হুবহু ৰাজনৈতিক অংশগ্ৰহণ সমগ্ৰ আটিকাত বিয়পি পৰাৰ অনুমতি দিছিল, যাৰ ফলত পেৰিক্লিয়ান শতিকাৰ গণতন্ত্ৰৰ ভেটি স্থাপন হৈছিল। এই সংস্কাৰসমূহে সংখ্যালঘু নাগৰিকৰ বিশেষাধিকাৰ যথেষ্ট হ্ৰাস কৰাত অৰিহণা যোগাইছিল, আনকি যেতিয়া ই কেৱল সমতাৰ ওপৰত নহয়, এথেন্সৰ গণতন্ত্ৰৰ বিকাশৰ চৰ্তযুক্ত গভীৰ পৰিৱৰ্তনৰ দাবী কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰা বাকী লোকসকলক সন্তুষ্ট কৰিবলৈ যথেষ্ট নাছিলআইনৰ আগত, কিন্তু সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিক ক্ষমতাৰ সম্পৰ্কক অধিক সুষমভাৱে ৰূপান্তৰিত কৰিবলৈ ।
মেডিক যুদ্ধ (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৪৯০-৪৭৯) –যিটোৱে পাৰ্চীসকলৰ বিৰুদ্ধে বিভিন্ন গ্ৰীক চহৰৰ বিজয়ীভাৱে মুখামুখি হৈছিল সাম্ৰাজ্য - এথেন্সৰ গণতন্ত্ৰৰ বিকাশত শান্তিৰ চমু সময়ছোৱাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল। এই যুদ্ধত জয়লাভ কৰাৰ পিছত এথেন্স এখন সাম্ৰাজ্যবাদী শক্তিত পৰিণত হয়, ডেলছ লীগ ৰ নেতৃত্ব দিয়ে[15]। একেবাৰে বিপৰীতমুখীভাৱে এথেন্স সাম্ৰাজ্যৰ প্ৰতিষ্ঠা পলিছ ৰ নাগৰিকসকলৰ লক্ষণীয়ভাৱে সাম্ৰাজ্যবাদ বিৰোধী মনোভাৱৰ সৈতে মিলি গৈছিল। কাৰণ গ্ৰীকসকলে আন জনগোষ্ঠীৰ সাম্ৰাজ্যবাদক ঘৃণা কৰিছিল (যেনে উদাহৰণস্বৰূপে পাৰ্চীসকল) গতিকে তেওঁলোকে নিজৰ চহৰৰ বাহিৰে আন ভূখণ্ড শাসন কৰাৰ আকাংক্ষা নাছিল। আৰু এই দ্বৈতবাদ বজাই ৰাখি এথেন্সৰ সাম্ৰাজ্যবাদৰ বিকাশে গণতন্ত্ৰক এক নতুন গতি প্ৰদান কৰিলে। স্থলশক্তি হোৱাৰ পৰা সামুদ্ৰিক শক্তিলৈ যোৱাৰ ফলত হপলাইট -এই শব্দটো ধ্ৰুপদী গ্ৰীচৰ যোদ্ধাক বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, এক প্ৰকাৰৰ গধুৰ বৰশীৰ মালিক- সেনাবাহিনীৰ বাবে স্থলজ শক্তিৰ বাবে মধ্যবিত্ত শ্ৰেণীৰ কিন্তু আটাইতকৈ দৰিদ্ৰসকলকো ট্ৰাইৰেম -বিশ্বৰ যুদ্ধজাহাজৰ নাৱৰীয়াৰ শাৰীত যোগদান কৰিবলৈ মাতি অনা হৈছিলপৌৰাণিক. একে সময়তে এথেন্সে ডেলিয়ান লীগ আৰু নিজৰ সাম্ৰাজ্য পৰিচালনাৰ দায়িত্ব ল’বলগীয়া হৈছিল, গতিকে পৰিষদ, বিধানসভা আৰু আদালতৰ কামবোৰ অধিক জটিল হৈ পৰিছিল। এই পৰিস্থিতিৰ ফলত খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৪৬০ চনত এফিয়াল্টেছ সংস্কাৰৰ জন্ম হয়, যিয়ে এৰিঅ’পাগাছৰ ক্ষমতা পূৰ্বতে উল্লেখ কৰা সংস্থাসমূহলৈ হস্তান্তৰ কৰে, যাৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পায়।
এই সকলোবোৰ ব্যৱস্থাই এথেন্সৰ সমাজখনক যিকোনো ব্যৱস্থাতকৈ অধিক গণতান্ত্ৰিক গাঁথনি লাভ কৰিবলৈ অনুমতি দিলে প্ৰাচীন জগতৰ আন এখন চহৰ। তেওঁ এই ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাটো দুটা কাৰকৰ বাবেই অৰ্জন কৰিছিল, তাৰ ভিতৰত এটাৰ কথা আমি এতিয়াও উল্লেখ কৰা নাই। ইয়াৰে প্ৰথমটো আছিল দাসত্ব , যিয়ে বহু নাগৰিকক হাতৰ শ্ৰমৰ পৰা মুক্ত কৰি দিছিল, যাৰ ফলত তেওঁলোকে নিজকে অন্য ব্যৱসায় আৰু অৱশ্যেই ৰাজনীতিৰ প্ৰতি উৎসৰ্গা কৰিবলৈ সময় পাইছিল। দ্বিতীয়টো হ'ল এথেন্স সাম্ৰাজ্য প্ৰতিষ্ঠা, যিয়ে নাগৰিকসকলক পলিছৰ সংগঠনসমূহৰ সৈতে ৰাজনৈতিক আৰু সামৰিকভাৱে সহযোগিতা কৰাত নিজৰ প্ৰচেষ্টা কেন্দ্ৰীভূত কৰিবলৈ অনুমতি দিছিল[16]। এই পৰিৱেশেই পেৰিক্লিছে কৰা সংস্কাৰসমূহক লালন-পালন কৰিব আৰু যিয়ে আৰম্ভণিৰ গণতান্ত্ৰিক শাসন ব্যৱস্থাক একত্ৰিত কৰিব।
যদি আপুনি এথেন্সৰ গণতন্ত্ৰ (I): উৎপত্তি আৰু উন্নয়ন আপুনি অশ্ৰেণীবদ্ধ .
See_also: জন্মৰ তালিকাত চন্দ্ৰই কি প্ৰতিনিধিত্ব কৰে?শ্ৰেণীলৈ যাব পাৰে